Bitki Şaşırtma Nedir? Bitki Şaşırtmanın Faydaları Nelerdir?
Bitki şaşırtma, eğer bitki yetiştirme konusunda uzman değilseniz, amatör yetiştiriciliğe yeni adım atıyorsanız ilk öğrenmeniz gereken terimler arasında gelir. Bitki şaşırtma nedir, şaşırtmanın faydaları nelerdir gelin size kısaca özetleyelim.
Bitki şaşırtma nedir?
Tohumdan bitki yetiştirmek istediğinizde tohumların ilk ekildiği ortamdan çimlendikten veya fide haline geldikten sonra topraklı/topraksız olarak başka bir yere (bahçeye, saksı ya da üretim kasalarına) aktarılması işlemidir.
Faydası nedir?
1- Yeni filizlenmiş/ çimlenmiş bitkilerinize şaşırtma uygulamadığınızda yeni gelişmekte olan fideler birbirlerinin beslenmesini engeller, fideler ışık ve havadan eşit faydalanamaz hale gelir. Çimlendirme ortamında bulunan fidelerin zayıf ve alışılmışın dışında boy yaptığını görüyorsanız şaşırtma yapmakta gecikmişsiniz demektir.
2- Şaşırtma işlemi ile tohumların çimlenme süresini hızlandırmış olursunuz. Tohumun asıl dikileceği duruma gelmesi için geçecek süre kısalır. Örneğin ilkbahar geç donlarının geç olduğu yerlerde, şaşırtma yapmak tohumun çimlenme süresini kısaltır.
3- Şaşırtma yaparak fidelerin kazık kök sistemini saçak kök olarak değiştirmiş olursunuz. Şöyle ki; her tohum çimlendiğinde hayat mücadelesini kazanmak için kazık kök sistemi oluşturur. Şaşırtma yaparken bu kazık kök kopar ve bu olay bitkiyi yeni yerine aktardığınızda saçak kök yapmasına teşvik eder. Saçak kök, bitkinin topraktan besin maddesi ve suyu alan en önemli kök sistemidir. Saçak kök yapan bitki kısa sürede hızlı büyür ve verime erken yatar. Dezavantajı, sonbahar ilk donlarından çabuk etkilenir ve zarar görür. Bir diğer dezavantajı çapa yaparken hassas olmanız gerekmektedir, bitkiye yakın yapılan çapalar saçak kök sistemine zarar verebilir.
Ne zaman yapılır?
Şaşırtma, sabah veya akşam saatlerinde serin, gölge ve rüzgâr almayan bir ortamda yapılmalıdır.
Nasıl yapılır?
Köklerin zarar görmeden çıkması için viyol veya kasalardaki fideler bir gün önce bol su ile sulanmalıdır. Bitkilerin köklerinin kırılmadan dikilebilecekleri kadar açılan çukurlara ekim yapılmalıdır. Şaşırtma yaparken fideyi kesinlikle gövdesinden tutmamak gerekir. İki yaprağından tutup, dikileceği yere derin olmamak ve toprağını bastırmamak şartı ile dikilmelidir. Fidelerin kökleri çok uzunsa budama yapılabilir. Dikim sonrası fidelerin etrafındaki toprak nazikçe bastırılarak fidelerin yanlarının dolması sağlanır. Bunun amacı fide köklerinin hava almamasını sağlamak ve kurumasını önlemektir. Daha sonra fidelere can suyu verilir. Şaşırtılan fidelerin yanına destek çubukları konması önerilir.